Treść:
Rozrusznik to kluczowy element układu rozruchowego. Gdy działa prawidłowo, nawet nie zwracamy na niego uwagi. Jednak w przypadku awarii samochód przestaje odpalać, a kierowca słyszy jedynie kliknięcia, dziwne dźwięki albo zupełną ciszę. W tym artykule zebraliśmy najczęstsze objawy uszkodzenia rozrusznika oraz ich możliwe przyczyny.
Jeśli po przekręceniu kluczyka w stacyjce słychać kliknięcia, ale rozrusznik nie obraca się — to jeden z typowych objawów rozrusznika, wskazujący na możliwe zużycie szczotek lub uszkodzenie elektromagnesu. Zignorowanie tych objawów może doprowadzić do całkowitej awarii rozrusznika i uniemożliwić uruchomienie silnika.
Gdy po przekręceniu kluczyka nie słychać żadnego dźwięku — ani kliknięcia, ani obrotów — może to oznaczać przerwę w obwodzie zasilania. Częstą przyczyną jest rozładowany akumulator, uszkodzony przewód masowy lub zaśniedziałe klemy. Warto również sprawdzić stacyjkę, bezpieczniki i przekaźnik rozrusznika.
Jeśli rozrusznik nie obraca się, ale słychać metaliczne kliknięcie lub brzęczenie, przyczyną może być uszkodzony elektromagnes. Prąd dociera, ale silnik rozrusznika nie uruchamia się. Czasem problemem są zaśniedziałe styki lub zbyt niskie napięcie w obwodzie. Możliwe jest też zablokowanie przekaźnika lub awaria mechaniczna wewnątrz samego rozrusznika. Jeśli nie usuniemy problemu na czas, może dojść do przegrzania lub zwarcia.
Jeśli rozrusznik kręci, ale silnik nie reaguje — to może być jeden z mniej oczywistych objawów awarii rozrusznika. Winny może być bendiks albo wieniec zębaty koła zamachowego. Bendiks może się nie wysuwać, ślizgać się lub nie zazębiać z wieńcem. Przyczyną bywa też zużycie zębatek, pęknięcia na wieńcu albo brak dopływu paliwa i iskry. Długotrwałe „kręcenie na pusto” przyspiesza zużycie bendiksa i wieńca, co prowadzi do kosztownej naprawy.
Jeśli rozrusznik obraca się powoli i bez energii — może to świadczyć o zużytych szczotkach, zabrudzonym komutatorze lub zbyt dużym oporze w instalacji. Często przyczyną jest słaby styk na klemach, rozładowany akumulator albo rozrusznik działający „na resztkach sił”. W takiej sytuacji silnik może nie uruchomić się wcale, zwłaszcza zimą. Dalsze używanie osłabionego rozrusznika przyspiesza jego zużycie i może zakończyć się awarią w najmniej odpowiednim momencie.
Jeśli rozrusznik raz działa poprawnie, a innym razem wcale — może to oznaczać niestabilne zasilanie, luźne połączenia lub zużycie wewnętrznych części. Często winne są zaśniedziałe klemy, słaby akumulator lub uszkodzony elektromagnes. Możliwa jest też nierównomierna praca komutatora albo szczotek, które raz stykają, a raz nie — stąd nieregularna praca. Takie objawy mogą przerodzić się w całkowitą awarię, zwłaszcza przy dużym obciążeniu, np. zimą.
Pojawienie się nietypowych dźwięków — zgrzytów, stuków lub buczenia — może świadczyć o poważnych uszkodzeniach mechanicznych. Najczęściej winne są zużyte zębatki bendiksa, uszkodzone zęby wieńca albo wyrobione tuleje i łożyska rozrusznika. Jeśli nie zareagujemy na czas, może dojść do uszkodzenia koła zamachowego i konieczności kosztownej naprawy.
Jeśli po przekręceniu kluczyka rozrusznik „szarpie”, działa nierówno albo tylko buczy — przyczyną może być słaby styk wewnątrz urządzenia, zużycie szczotek lub niesprawny elektromagnes. Niekiedy problemem jest niestabilne napięcie wynikające z rozładowanego akumulatora lub słabego uziemienia. Taki objaw oznacza, że rozrusznik nie otrzymuje odpowiedniego prądu do pracy. Dłuższe działanie w takich warunkach grozi przegrzaniem i uszkodzeniem nie tylko samego rozrusznika, ale też instalacji elektrycznej.
Jeśli po odpaleniu silnika rozrusznik nadal pracuje — to bardzo niebezpieczny objaw. Najczęstszą przyczyną jest zablokowanie styków elektromagnesu lub uszkodzona stacyjka. W takim stanie rozrusznik szybko się przegrzewa i zużywa, a dodatkowo może uszkodzić wieniec i elementy układu elektrycznego. W takiej sytuacji należy natychmiast zgasić silnik i usunąć problem. W przeciwnym razie rozrusznik może ulec poważnej awarii i uszkodzić koło zamachowe.
Jeśli podczas rozruchu wyczuwalny jest zapach spalenizny lub spod maski wydobywa się dym — to sygnał przegrzania lub zwarcia. Przyczyną może być zablokowany rozrusznik, zatarte styki elektromagnesu lub uszkodzona izolacja przewodów. To poważne zagrożenie dla całej instalacji elektrycznej, mogące doprowadzić do pożaru. W takim przypadku należy natychmiast wyłączyć zapłon i skontrolować instalację oraz rozrusznik.
Jeśli zauważysz którykolwiek z opisanych objawów zepsutego rozrusznika — nie zwlekaj z wizytą u mechanika. Im wcześniej wykryta usterka, tym łatwiej i taniej można ją usunąć. Rozrusznik odgrywa kluczową rolę w uruchamianiu silnika, dlatego warto kontrolować jego stan. Dbałość o ten element to gwarancja niezawodnego rozruchu i dłuższej żywotności pojazdu.
Jeśli potrzebujesz nowego rozrusznika lub jego części — wszystko znajdziesz w naszym sklepie. Pomożemy dobrać odpowiedni model i odpowiemy na wszystkie pytania.