Objawy uszkodzonej maglownicy 

Wyobraź sobie sytuację: jedziesz spokojnie autostradą, nagle kierownica zaczyna drgać w twoich rękach, słyszysz niepokojące stuki, a samochód trudniej utrzymać na prostej drodze. To właśnie objawy uszkodzonej maglownicy — jednego z najpoważniejszych problemów układu kierowniczego, wpływającego bezpośrednio na twoje bezpieczeństwo.

Maglownica, inaczej przekładnia kierownicza, jest odpowiedzialna za to, by ruchy kierownicą przekładały się na skręt kół. Jej działanie jest stosunkowo proste — ruch kierownicy przenoszony jest przez kolumnę na wał kierowniczy, gdzie zębnik współpracuje z listwą zębatą. Obrót kierownicy powoduje przesunięcie listwy, która uruchamia drążki kierownicze skręcające koła.

Przyjmuje się, że żywotność maglownicy wynosi mniej więcej 10 lat albo 200 tysięcy kilometrów, jednak jazda po nierównych drogach, częste kręcenie kierownicą w miejscu czy najeżdżanie na krawężniki skręconymi kołami znacznie przyspiesza jej zużycie. Dlatego warto znać objawy uszkodzonej maglownicy i reagować na pierwsze niepokojące sygnały.

Charakterystyczne objawy usterek

Jak rozpoznać, że przekładnia kierownicza w twoim samochodzie może wymagać naprawy lub wymiany? Przede wszystkim, każde odstępstwo od normalnego zachowania układu kierowniczego powinno zwrócić twoją uwagę i skłonić do kontroli. Poniżej przedstawiamy najczęstsze objawy uszkodzonej przekładni kierowniczej, które mogą świadczyć o problemach z tym ważnym podzespołem.

Ciężko obracająca się kierownica

Jednym z najbardziej oczywistych sygnałów jest znaczący opór podczas obracania kierownicy. W normalnie działającym samochodzie, przy włączonym silniku, kierownica powinna obracać się lekko, niemal bez wysiłku. Jeśli nagle musisz używać znacznie większej siły przy manewrowaniu, może to wskazywać na awarię wspomagania kierownicy.

Trudności w obracaniu kierownicy najczęściej wynikają z problemów z systemem wspomagania. W przypadku hydraulicznego wspomagania przyczyną może być uszkodzona pompa i wyciek płynu, co powoduje dostanie się powietrza do układu. Warto sprawdzić, czy pasek napędzający pompę jest odpowiednio naciągnięty i nieuszkodzony.

Inną przyczyną ciężko pracującej kierownicy może być nieprawidłowe działanie złotnika lub zużycie pierścieniowe wewnątrz rozdzielacza.

Luz

Kolejnym alarmującym symptomem jest luz na kierownicy, który może wskazywać na problemy z przekładnią. Objawia się to tym, że obrót kierownicy nie od razu przekłada się na ruch kół — kierownica ma pewien „martwy punkt”, zanim koła zaczną reagować na jej ruch.

Luz na maglownicy objawy są szczególnie niebezpieczne, ponieważ powodują problemy nie tylko podczas skręcania, ale również podczas jazdy na wprost. Kierowca może być zmuszony do stałej korekty kierunku jazdy, wykonując delikatne ruchy kierownicą w prawo i w lewo, aby utrzymać prosty kurs.

Luzy na kierownicy: objawy najczęściej są skutkiem niedostatecznego dociśnięcia listwy zębatej do zębnika wału kierowniczego. Z czasem zęby tych elementów wycierają się, co prowadzi do powstania „martwego pola”. Luz na przekładni kierowniczej objawy mogą mieć również inne przyczyny, takie jak zużyte krzyżaki drążka kolumny kierowniczej. 

Zauważenie luzów na maglownicy powinno być sygnałem do niezwłocznej kontroli całego układu kierowniczego, gdyż jest to jeden z najbardziej niebezpiecznych objawów mających bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo jazdy.

Stuk

Podczas jazdy po nierównej drodze, kostce brukowej czy przejeżdżania przez tory kolejowe możesz usłyszeć wyraźne stuki dochodzące z przedniej części samochodu. Ten niepokojący dźwięk uszkodzonej maglownicy często towarzyszy luźnej kierownicy i wibracjom na kole kierownicy.

Stukanie może być spowodowane:

• zużytymi tulejami podporowymi maglownicy; 
• tuleją drążka kierowniczego;
• tuleją wału kierowniczego. 

Może również stukać poluzowany przegub końcówki drążka. Możliwe jest także, że zużyciu uległo łożysko w dolnej części rozdzielacza, na którym obraca się wał kierowniczy.

Inną przyczyną stuku może być szczelina między ślimakiem a zębatką, która pojawiła się w wyniku zużycia. Można spróbować dokonać regulacji, ale w przypadku poważnego zużycia regulacja nie przyniesie pożądanego efektu i konieczna będzie wymiana maglownicy.

Wibracje

Uszkodzona maglownica często objawia się również drganiami kierownicy, które — w przeciwieństwie do drgań powodowanych niewyważonymi kołami — są przenoszone na cały samochód. Uszkodzona maglownica drgania może powodować przy różnych prędkościach, a szczególnie zauważalne są one podczas jazdy po nierównych nawierzchniach.

Wibracje mogą być spowodowane:

• zużyciem łożysk w maglownicy;
• luźnymi połączeniami w układzie kierowniczym;
• uszkodzeniami mechanicznymi samej przekładni. 

Drgania na kierownicy nie tylko obniżają komfort jazdy, ale również mogą sygnalizować poważniejsze problemy, które wpływają na bezpieczeństwo. Dzięki wczesnemu rozpoznaniu usterki można uniknąć większych wydatków na naprawy w przyszłości.

Gul i skrzypienie

Gul i skrzypienie to kolejne charakterystyczne objawy uszkodzonej maglownicy lub innych elementów układu kierowniczego. Hałas może pochodzić z pompy wspomagania, zwłaszcza jeśli jest zużyta lub pracuje niestabilnie. Przyczyną może być również zbyt luźne napięcie paska napędowego pompy.

Warto również sprawdzić, czy nie doszło do wycieku płynu roboczego — taki objaw często towarzyszy trudnościom w obracaniu kierownicy. Niedobór płynu zwiększa tarcie i powoduje charakterystyczne buczenie podczas skręcania.

W niektórych przypadkach hałas może być również generowany przez silnik elektrycznego wspomagania kierownicy, szczególnie jeśli jest zużyty lub pracuje pod obciążeniem.

Jeśli podczas obracania kierownicy słyszysz skrzypienie, może to świadczyć o korozji wału kierowniczego lub łożyska w rozdzielaczu. W takim przypadku łożysko należy wymienić, a wał kierowniczy można wyszlifować, jeśli korozja jest niewielka. Jeśli korozja poważnie uszkodziła rozdzielacz, konieczna będzie jego wymiana.

Wyciek z przekładni kierowniczej

Wyciek z maglownicy to objaw, którego nie wolno lekceważyć, ponieważ prowadzi do uszkodzenia innych elementów układu kierowniczego. Częstym źródłem wycieku, oprócz samej maglownicy, jest pompa wspomagania.

Zbyt niski poziom płynu wspomagania może doprowadzić do zatarcia układu kierowniczego. Dzieje się tak, ponieważ niedostateczne smarowanie zwiększa tarcie między elementami, w tym zębatkami, które mogą ulec uszkodzeniu. Dodatkowo, przez nieszczelności do wnętrza układu mogą dostać się zanieczyszczenia, wywołując procesy korozyjne.

W przypadku zauważenia wycieku z przekładni kierowniczej, przed wizytą w serwisie należy bezwzględnie uzupełnić ubytek płynu. Natomiast, jeśli płynu nie ma już wcale, dolewanie go może nie mieć sensu, ponieważ przy znacznym wycieku, świeżo wlany płyn równie szybko opuści układ.

Zacinanie się kierownicy

Zepsuta maglownica objawy mogą wykazywać się również w postaci zacinania się kierownicy. Ten problem może mieć różne przyczyny, a jego dokładna diagnoza wymaga kompleksowej inspekcji układu kierowniczego w warsztacie.

Zacinanie może być efektem:

• uszkodzenia mechanicznego;
• zanieczyszczenia układu; 
• korozji elementów wewnętrznych;
• problemów z układem wspomagania.

Złamanie zębów na zębatce może skutkować całkowitym zablokowaniem kierownicy, a tym samym uniemożliwić dalszą jazdę. Częstą przyczyną takiego uszkodzenia jest rdza, która przyspiesza zużycie elementów.

Ta usterka jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może się pojawić nagle podczas jazdy. Uszkodzona maglownica skutki może mieć bardzo poważne, włącznie z całkowitą utratą kontroli nad pojazdem. Dlatego w przypadku zauważenia nawet niewielkich oznak zacinania się kierownicy, należy niezwłocznie udać się do specjalisty.

Uszkodzenie osłony

Aby określić stan osłon, trzeba zajrzeć pod podwozie samochodu. Osłona to nie drobiazg — nawet mała pęknięcie może prowadzić do utraty smaru i przedostania się brudu i wody do połączenia przegubowego.

W rezultacie po pewnym czasie może być konieczna wymiana drążka lub nawet całej maglownicy, ponieważ wilgoć może przeniknąć do korpusu i spowodować korozję wewnętrznych części. Prościej i znacznie taniej jest na czas wymienić uszkodzoną osłonę.

Ignorowanie objawów zużytej maglownicy wcześniej czy później doprowadzi do całkowitej awarii przekładni kierowniczej i znacznych wydatków. Najgorszy scenariusz to zablokowanie kierownicy. Jeśli to nastąpi przy dużej prędkości, może to spowodować wypadek z poważnymi konsekwencjami.

Porady dotyczące konserwacji maglownicy

Istnieje kilka prostych zasad, których przestrzeganie pomoże wydłużyć żywotność maglownicy:

• nie trzymaj kierownicy w skrajnym położeniu dłużej niż 5 sekund — szczególnie ważne w przypadku układów ze wspomaganiem hydraulicznym (HP).
• zmniejsz prędkość, jeśli musisz jechać po złej drodze lub pokonywać przeszkody;
• kontroluj poziom płynu wspomagania w zbiorniczku wyrównawczym;
• zimą przed rozpoczęciem jazdy kilka razy płynnie obróć kierownicę w obie strony;
• regularnie sprawdzaj stan osłon.

Pamiętaj, że objawy uszkodzenia maglownicy nie pojawią się bez przyczyny, a ich ignorowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji dla bezpieczeństwa jazdy i stanu twojego portfela. Regularne przeglądy i reagowanie na pierwsze symptomy problemów z maglownicą pozwolą uniknąć kosztownych napraw i potencjalnie niebezpiecznych sytuacji na drodze.